Barbara Oud is adviseur inclusieve zorg en verbonden aan de Alliantie Gezondheidszorg op Maat. Op verzoek van De Eerstelijns verzorgde ze een bijdrage voor de column ‘Over vijf jaar’.

Een passage: “De zorg gaat uit van de norm, en de norm is een witte heteroman. Van oudsher wordt onderzoek gedaan door mannen, bij mannen. Een van de gevolgen hiervan is dat we maar weinig weten van de gezondheidsrisico’s bij vrouwen. Het inmiddels bekende voorbeeld is dat we niet genoeg kennis hebben over hart- en vaatziekten bij vrouwen. LHBTI (lesbische, homo, bi+, trans en intersekse) personen hebben een groter risico op psychische problematiek en zelfmoordgedachten. Van de transpersonen ervaart 40 procent vooroordelen bij de psycholoog of maatschappelijk werker en 32 procent van de intersekse personen geeft aan dat ze niet de zorg krijgen die ze nodig hebben (Ipsos, Alliantie Gezondheidszorg op Maat, augustus 2020). De zorg wordt te vaak gemeden omdat die niet passend is. De oplossing? Diversiteit als norm en inclusieve gezondheidszorg als basis.”

Verankerd in beleid
In de ideale wereld is diversiteit de norm en voelt iedere patiënt zich veilig als die contact opneemt met een zorgprofessional, zo schrijft Oud. “Diversiteit en inclusie zijn verankerd in het beleid van bijvoorbeeld de huisartspraktijk of de zorggroep. Diversiteit is zichtbaar op de website, in formulieren en op de locatie. Er wordt na- en bijscholing verzorgd voor alle zorgprofessionals, zodat zij kennis opdoen over gezondheidsverschillen en zich bewust worden van (onbewuste) vooroordelen en aannames. De zorgprofessional weet wanneer sekse, gender en seksuele oriëntatie belangrijk zijn om te bespreken, en wanneer niet.”

Blauwe zorg in Maastricht afgerond!

Na vijf jaar is Blauwe Zorg in de wijk in Maastricht afgerond. Het was een pilot binnen de proeftuin Blauwe Zorg. Ingeborg Wijnands-Hoekstra, programmamanager bij eerstelijnszorgbedrijf ZIO, laat geen misverstand bestaan over de waarde van de pilot: “Die heeft duidelijk gemaakt dat alle betrokken partijen de noodzaak zien de zorg anders in te richten dan we gewend waren en professionals de ruimte te geven Positieve Gezondheid als gezamenlijke taal te hanteren.”

Die opmerking over Positieve Gezondheid maakt duidelijk dat het hier niet alleen over zorg gaat. “We hebben het nadrukkelijk ook over welzijn”, zegt Wijnands. “Het gaat om echt samen met de patiënt of cliënt zoeken naar wat die nodig heeft. De huisartsenpraktijken die hebben deelgenomen aan de pilot liggen in een achterstandswijk. Regelmatig treffen de huisartsen mensen die met een zorgvraag komen, waar bij doorvragen echter een sociaalmaatschappelijk probleem onder blijkt te liggen. Dan moet je het onderliggende probleem aanpakken en is de koppeling met het sociaal domein dus essentieel.”

Sociaal team plus
Maar ‘het onderliggend probleem aanpakken’ vraagt wel om een ander financieringsmodel. Als mensen uit de jeugdzorg, jeugd-ggz of volwassenen-ggz kunnen worden gehouden, is het mogelijk dat de zorgkosten dalen en de kosten in het gemeentelijk domein stijgen. “Dat maakt het complex”, zegt Wijnands. “Daarom is nu in de wijk Malberg het project Krachtenbundeling gestart om de mogelijkheden voor integrale financiering te verkennen.”

Blauwe zorg
Ze legt uit: “Hierbij wordt gewerkt met een sociaal team plus: professionals van jeugd, Wmo, welzijn, wijkverpleging en de kredietbank en ook een gemeentelijke toegang. Zij krijgen de ruimte om het werk van het sociaal team zelf in te vullen en hulpvragen integraal op te pakken, met lumpsum-financiering. Als doel is geformuleerd tachtig procent van de individuele begeleiding door het sociaal team te laten oppakken en hooguit twintig procent naar de gespecialiseerde zorg of hulp toe te leiden. Veel meer mensen – en dit geldt ook voor jeugd – helpen met hetzelfde budget dus. Een opzet die bij de professionals tot enorme tevredenheid leidt, zij erkennen elkaars professionaliteit. Mensen worden snel en op maat geholpen.” Hier vindt u meer informatie over Blauwe zorg: https://www.blauwezorg.nl

Onder druk wordt niet alles, maar wel meer vloeibaar. Tijdens de coronapandemie
is de regionale samenwerking tussen huisartsen- en andere zorgorganisaties sterk verbeterd. Er is meer onderling begrip, communicatie en kennisdeling. Sommige samenwerkingsprojecten zijn versneld. Zal dit na corona zo blijven? De bestuurders van eerstelijnsorganisaties in Amsterdam en Zeeuws-Vlaanderen zijn positief.

Lees hier het artikel! En wij zijn natuurlijk heel benieuwd of jullie ook ervaren dat de regionale samenwerking door Corona verbeterd is. Laat hier je reactie achter.