Vraag

14 december 2020
Profielfoto van Mike Jager
Vrijwilliger

“Mag ik als zorgmedewerker bij een incident waarbij een bewoner zijn (slaap)medicatie structureel doorverkoopt, en dus niet inneemt, dit zonder zijn uitdrukkelijke toestemming communiceren met de behandelaar (voorschrijver medicatie)?”

Toelichting

Ik heb bij de Autoriteit Persoonsgegevens navraag gedaan omtrent dit incident. Zij konden mij niet verder informeren of van achtergrondinformatie voorzien. Risico bij deze client bij het structureel niet innemen van zijn medicatie zijn (non)verbale agressie en persoonlijke bedreiging richting onder andere personeel. Client heeft zijn excuses aangeboden en aan te geven 'het niet meer te doen'. Client is hierin niet betrouwbaar. Client heeft uitdrukkelijk aangegeven dat hij niet wil dat zijn behandelaar wordt ingelicht. Toch wil ik wel de behandelaar inlichten aangezien deze op de hoogte dient te zijn van risico's en incidenten op het gebied van medicatie. Behandelaar draagt hierin een verantwoordelijkheid maar moet dan wel van incidenten op de hoogte gebracht worden.

Klinkt mij als een kwestie waarin je de meldcode als hulpmiddel kan gebruiken.
Wat zegt jullie incidenten-protocol hierover.
Vanuit veiligheid mag je volgens mij deze informatie doorgeven. Je moet het wel melden bij de betrokkenen dat je dit doorgeeft en waarom. Je hoeft mijns inziens geen toestemming te vragen.

Profielfoto van Pieter van Heugten
Pieter van Heugten
Eigenaar

Hallo Mike,

In de beroepscode van V&VN lees ik daarover het volgende onder pun 2.12.
"slechts in uitzonderlijke gevallen mijn zwijgplicht mag verbreken als ik een conflict ervaar tussen mijn plicht tot geheimhouding en mijn plicht om ernstige schade voor de zorgvrager of een ander te voorkomen (conflict van plichten)".
Het doorgeven en slordig omgaan met slaapmedicatie kan in mijn optiek gevaar vormen voor anderen.

Vriendelijke groeten, Pieter van Heugten

Profielfoto van Henny Keekstra
Palliatief verpleegkundige

Dit is een dilemma, maar ik zou het wel melden aan de behandelaar.
Omdat de agressie toeneemt en hij hierdoor voor zichzelf en zijn omgeving een gevaar kan vormen. Hierdoor kan de behandeling van de client ook beter op zijn problemen worden afgestemd.

Profielfoto van Marieke van Eijkelen
Geestelijk verzorger, vrijwilliger en (meer) werk zoekende met eigen bedrijf 'Innig Verband'

Bestte Mike, Het lijkt me beter dat je de cliënt een afspraak met zijn behandelaar laat maken. Zorg dat de cliënt zijn autonomie houdt en zelf de (nodige) initiatieven onderneemt. Ga niet voor politieagent spelen.

Profielfoto van Gerard Dirven
Praktijkhouder, Geriatriefysiotherapeut MSc.

Mike, goede vraag. Lijkt mij van niet op basis van privacywetgeving en geheimhoudingsplicht als zorgverlener. Ik zou de vraag ANONIEM voorleggen aan de apotheker. Gerard

Beste Mike, onderstaande antwoorden onderschrijf ik, zelf voorschrijvend arts zijnde. Je kunt je cliënt wijzen op de gevaren voor anderen en de strafbaarheid van zijn handelen en je kunt stellend tegen hem zeggen dat je van hem verwacht dat hij zelf aan zijn voorschrijvend arts vertelt wat hij met zijn slaapmedicatie doet en dat je dat zult gaan natrekken bij de voorschrijvend arts. Wat je niet er bij vertelt is of je cliënt een zorgmachtiging heeft en wat daarin als controlemaatregelen is aangevraagd (en dus al kan worden uitgevoerd). Verder is het verstandig om met je leidinggevende te overleggen wat er vanuit juridisch oogpunt allemaal wel en niet mogelijk is. Daarin zal ook jouw positie in / ten opzichte van het team waarin of waarmee je samenwerkt aan de orde moeten komen. Je zult er waarschijnlijk op uit komen dat er binnen een team niet zoiets als een geheimhoudingsplicht van teamleden onderling bestaat. Maar juist omdat je vermeldt dat je als vrijwilliger als zorgmedewerker actief bent kan dat laatste wat gecompliceerder liggen.

Hai Mike,
Nog een kleine bijdrage bovenop alle goede dingen die al zijn gezegd. Het gaat om 2 vragen:

1. mag ik het niet innemen van de medicatie terugkoppelen aan de behandelaar?
2. mag ik het doorverkopen terugkoppelen aan de behandelaar?

Ad 1. Je bent vrijwilliger zie ik en neem aan dat je niet werkt onder de WGBO c.q. geen BIG registratie hebt en op die basis acteert (of jeugdwet of wmo). Dan zou ik even kijken wat hierover staat in je vrijwilligersovereenkomst en ik zou het - met de cliënt anoniem - afstemmen met een professional. Laat het niet jouw beslissing zijn. Dat iemand dit terugkoppelt aan de behandelaar lijkt mij nuttig. Het gaat om een weging van doelmatigheid, proportionaliteit en subsidiariteit om het in privacytermen te zeggen. Daarnaast speelt ook de WGBO, jeugdwet of wmo mee; de behandelaar is verantwoordelijk voor de behandeling en daarbij hoort dat hij/zij informatie moet ontvangen die hierbij van belang is (alleen het niet innemen van de medicatie, het doorverkopen daar heeft de behandelaar niets mee te maken).
Ad 2. Het doorverkopen is bedrijfsvoering en meer iets voor een teamleider. Ook dit zou ik afstemmen met een professional.

Als het eerste probleem wordt opgelost, verdwijnt ook het tweede want als de cliënt zijn medicatie inneemt of niet meer krijgt, is er niets meer om door te verkopen ;)

Het vrijgeven van de identiteit van de cliënt is een moeilijke. Aan de ene kant doet de cliënt dingen die niet goed zijn, aan de andere kant ben je als vrijwilliger zijn vertrouwenspersoon. Dit is een vraag voor de vrijwilligerscoördinator. Die zou ik het eerst benaderen.

Hartelijke groet, Jaap

Profielfoto van Andre van Mierlo
Sociaal raadslieden/jurist gemeente Oss

In het kader van de avg moet je hiermee wel oppassen de vraag is welk doel je ermee wilt bereiken.
Als het ter bescherming is van hem zelf en zijn gezondheid en/og omgeving die anders in gevaar komt dan zou je het kunnen doorgeven anders zou ik het nu nog niet zo doen.
Leg deze vraag even voor aan privacy jurist

Profielfoto van Wim Peek
Wim Peek
Jeugd- en gezinsprofessional

Wellicht helpt de werkwijze 'stappenplan verbeterde meldcode' om tot zorgvuldige besluitvorming te komen, al gaat het over een ander onderwerp dan waarvoor de meldcode is bedoeld?

Profielfoto van Paulien Coops
Coördinator familiebeleid

Dag Mike, op het moment dat er bekend is dat er bij het niet structureel innemen van medicatie een risicovolle situatie ontstaat bij een cliënt kun je altijd de stap maken om over privacy heen gaan en in deze een behandelaar wel in te lichten omdat er een gevaarlijke situatie door kan ontstaan.
Overigens is doorverkopen van medicatie ook een vorm van handel die strafbaar is.
Succes!

Profielfoto van Jacco van der Elst
Teamcoach

Ik zie het naast jouw professionele ook als een maatschappelijke plicht.
Je kan hem ook zeggen, dat je dat moet vanuit jouw professionele handelen. Waar ligt anders de grens? Feitelijk is hij aan het dealen. Hebben jullie hier intern geen beleid op dan? Doordat jij het nu weet, ben je in feite medeplichtig. wat als iemand deze tabletten opspaart en ze tegelijk inneemt en jij wist van het feit dat ze door jouw cliënt verstrekt zijn?
Tevens denk ik dat de behandelaar ook moet weten wanneer medicatie wel of geen uitwerking heeft. Als hij hierdoor dus niet in gedrag verandert, kan het maar zo zijn dat de behandelaar gaat anticiperen met andere (zwaardere) medicatie, terwijl dit niet zou moeten.
ik wens je veel succes met het maken van je keuze.

Profielfoto van Nicoline van Os
Aandachtsfunctionaris

Complex hoor, zorgplicht, vertrouwensrelatie, privacy schending.
Pat melden dat je info gaat delen lijkt goede afweging.
Binnen een behandelteam heb je meer mogelijkheden om te delen of af te wegen.
Heeft jullie instelling en jurist om na te vragen?!!!

Profielfoto van Stephany Koelewijn
Verpleegkundige in opleiding tot specialist

Dat mag als dit een gevaar oplevert voor hem zelf of voor zijn omgeving. Al zou ik toch altijd proberen te benoemen wat ik doe, want de cliënt zal dan toch hierop aangesproken worden door zijn behandelaar en die informatie komt ergens vandaag.

Succes met de casus.

Profielfoto van Nicoline van Os
Aandachtsfunctionaris

Is de behandelaar binnen de dezelfde instelling werkzaam?
Jullie zijn 1 behandelteam?

Profielfoto van Wilco Gerstmans
Coördinator Housing first Eindhoven

Hallo Mike,
wanneer de veiligheid van derden in het geding kan komen door situaties als deze, en je kunt dit indien nodig gerechtelijk bevestigen, dan is het zeker aan de orde dit te melden bij zijn behandelaar. Zijn onbetrouwbaarheid is aanwezig, w.s. uit ervaring dus is er geen garantie.
Het gros van de clienten binnen onze trajecten hebben overeenstemming informatiedeling getekend. Vooral in situaties bij evt. decompensatie of gebruik van signaleringsplan is dit ideaal.
groet Wilco

Profielfoto van Ben van Gent
Ben van Gent
Bestuurder

Ha Mike,
behoren jij en de behandelaar tot hetzelfde team van een zorgorganisatie? Want dan kun je in je teamoverleg erover communiceren. Maar waarschijnlijk niet. Dan kun je geen gegevens overdragen naar een andere zorgaanbieder zonder toestemming cliënt.

Illegaal verkoop van medicatie is natuurlijk wel een strafbaar feit. Maar ik heb daar ook geen ervaring mee hoe je daarmee om kunt gaan.

Je hebt hier echt een zorgjurist voor nodig.
Groet Ben

Profielfoto van Julie Goosen
Sociaal werker

als jij je zorgen maakt over de veiligheid van jouw client: melden ja

Profielfoto van Jan Bergen
Vrijwilliger

Het lijkt me zelfs de plicht als verantwoordelijk zorgmedewerker om dit te melden